Dùng viên sủi (2 bài)

Bài 1. Lưu ý khi dùng thuốc viên sủi

C sủi là tên mà nhiều người dùng để gọi chung tất cả các thuốc dạng viên sủi, và sự ngộ nhận này có thể dẫn đến dùng nhầm. Chẳng hạn, có người đến nhà thuốc hỏi mua C sủi giảm đau trong khi thực tế không có loại thuốc này.

Cần phân biệt hai loại thuốc viên sủi với 2 tác dụng khác nhau:


Loại viên sủi có vitamin C để điều trị trường hợp thiếu chất này, không có tác dụng giảm đau.

Viên sủi vitamin C

Mỗi viên thuốc chứa khoảng 60-75 mg vitamin C, có thể bổ sung thêm một số vitamin và khoáng chất khác. Thuốc được chỉ định trong trường hợp cơ thể thiếu hụt vitamin C do chế độ ăn kiêng, cần phục hồi sức khỏe, sau khi mắc các bệnh mạn tính, mỏi mệt do cảm cúm, làm việc quá sức, căng thẳng hay làm việc trong môi trường khắc nghiệt. Khi dùng các loại thuốc có vitamin C, cần lưu ý:

Vitamin C hấp thu tốt, khi dùng quá nhu cầu thì lượng thuốc dư được đào thải qua nước tiểu.

Bệnh nhân sỏi thận không dùng quá 1 g vitamin C/ngày, vì liều cao (trên 2 g/ngày) có thể ảnh hưởng đến các xét nghiệm cận lâm sàng.

Nên tránh uống thuốc vào cuối ngày (có tác giả khuyên nên uống trước 16 h) vì thuốc có tác dụng kích thích nhẹ.

Các loại viên sủi nên bảo quản trong hộp kín. Giữ thuốc ở nhiệt độ dưới 25 độ C, tránh để ánh sáng trực tiếp chiếu vào.

Đối với bệnh nhân theo chế độ ăn nhạt, cần xem kỹ hàm lượng Na trong viên thuốc.

Không dùng thuốc cho trẻ dưới 2 tuổi. Thận trọng khi dùng viên UPSA C cho phụ nữ có thai hay cho con bú (cần có chỉ định của bác sĩ).

Không dùng thuốc quá hạn ghi trên vỏ hộp, hòa tan viên thuốc vào trong 200 ml nước rồi chờ thuốc hết sủi bọt mới uống. Khi thấy có hiện tượng khác thường hay điều gì nghi ngờ thì cần hỏi lại ngay bác sĩ hay dược sĩ.

Các viên sủi giảm đau hạ sốt

Mỗi viên thường chứa 0,5 g paracetamol, một số loại có cả codein.
Paracetamol hấp thu nhanh và hầu như hoàn toàn, sau 30-60 phút sẽ đạt nồng độ tối đa trong huyết tương. Thuốc đào thải chủ yếu qua nước tiểu, thường được chỉ định trong các trường hợp đau vừa và trung bình như nhức đầu, cảm lạnh, đau họng, đau do hành kinh, đau nhức cơ xương, đau răng, đau nửa đầu, hạ sốt. Chống chỉ định: Các trường hợp quá mẫn với thành phần của thuốc, người suy gan, suy thận.

Khi dùng thuốc giảm, đau cần lưu ý:

Không dùng chung với các loại thuốc khác có chứa paracetamol vì sẽ gây quá liều điều trị. Liều trẻ em tính theo 60 mg/kg mỗi ngày. Liều thuốc được chia đều cách nhau ít nhất 4 giờ, người suy thận mỗi lần uống cách nhau ít nhất 8 giờ.

Nếu dùng thuốc trong 3 ngày mà bệnh không thuyên giảm, nên đi khám bác sĩ. Dùng thuốc trong thời gian dài có thể gây nguy cơ xuất huyết. Mỗi viên Panadol có 425,5 mg Na, vì vậy cần tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ đối với bệnh nhân kiêng Natri.

Viên sủi Efferalgan codein (vỉ màu xanh có vạch đỏ) dành cho người lớn và trẻ em cân nặng trên 15 kg, được chỉ định dùng trong các trường hợp đau vừa và đau nặng khi dùng các thuốc khác không kết quả. Chống chỉ định trong các trường hợp: Trẻ em cân nặng dưới 15 kg, người có bệnh gan nặng, hen phế quản, suy hô hấp, phụ nữ đang cho con bú. Không dùng chung với các loại thuốc có rượu. Với trẻ em, cần có sự chỉ định và theo dõi của bác sĩ. Mỗi viên thuốc có 380 mg Na. Người lái xe, điều khiển máy móc cần thận trọng vì thuốc gây buồn ngủ. Không nên dùng thuốc dài ngày, nếu cơn đau kéo dài trên 4-5 ngày cần có chỉ định của bác sĩ mới được điều trị tiếp.

(Theo Sức Khỏe & Đời Sống)

Bài 2. Người bị bệnh thận không dùng viên C sủi

Những người suy thận, cao huyết áp không nên dùng viên sủi UPSA C; còn những người bị sỏi thận không nên dùng viên sủi UPSA C calcium hay viên calcium sadoz forte.

Không có ai cảm thấy thoải mái, thích thú khi phải dùng thuốc, nhất là với dạng thuốc tiêm. Đối với trẻ em lại vô cùng khó khăn khi phải thuyết phục chúng uống thuốc: Phải nghiền viên thuốc, rồi trộn thêm đường và nước. Nhưng chúng vẫn không chịu uống, hoặc chỉ hấp thu được một phần nhỏ, dẫn đến không đủ liều, ảnh hưởng đến tác dụng và kết quả điều trị.

Vì những lẽ đó, thuốc sủi đã ra đời. Trong viên thuốc này, ngoài thành phần chính là dược chất còn có nhiều chất khác không có tác dụng điều trị mà giới chuyên môn gọi là tá dược. Vì vậy thuốc bao giờ cũng có kích cỡ lớn.

Trong các tá dược có chất tạo sủi natri bicacbonat có tính kiềm. Khi gặp chất có tính axit như vitamin C (axit ascorbic) hòa trong nước, nó sẽ tạo phản ứng hóa học, trở thành thành muối ăn và các bọt khí CO2.
Trong viên thuốc sủi còn có các chất tạo màu và tạo hương như hương chanh, hương cam, với mục đích tạo thành một thứ đồ uống giải khát thông thường, có đường để tạo vị ngọt. Tác dụng này đã gây một hiệu ứng tâm lý khá tốt, nhất là đối với trẻ em.

Nhưng đã là thuốc thì không sao tránh khỏi các tác dụng không mong muốn, vì vậy khi dùng thuốc sủi, bạn cần lưu ý:

- Cần phải dùng cả viên thuốc và hòa tan hoàn toàn trong một cốc nước đun sôi để nguội. Có thể cho thêm vài viên đá để tạo cảm giác mát lạnh. Đợi cho viên thuốc tan hết mới dùng.

- Sau khi lấy một viên thuốc ra khỏi bao gói, số còn lại phải được bảo quản kín, tránh ẩm để khỏi mất tác dụng.

- Cần để thuốc chỗ cao, xa tầm tay của trẻ, để tránh việc chúng tự ý dùng khi bố mẹ đi vắng.

- Viên sủi UPSA C ngoài l1.000 mg vitamin C còn có 283 mg muối ăn, được hình thành sau phản ứng sủi bọt, nên không dùng cho người suy thận, những người kiêng ăn muối (tăng huyết áp).

- Viên UPSA C calcium hay calcium sadoz forte do có 500 mg muối khoáng cacli nên không được dùng cho người bị canxi cao trong máu, nước tiểu có nhiều cặn sỏi, hay bị bệnh sỏi thận.

- Không dùng viên thuốc sủi sau khi đã uống các loại nước giải khát có gas.