Không sợ ung thư! Chỉ sợ mình bỏ qua các dấu hiệu được báo trước và nếu phát hiện muộn khó chữa, đau đớn đợi giờ phút…hấp hối, khổ mình, tội người thân….
Mọi u ác đều có dấu hiệu báo trước
Đó là câu khẳng định từ các nghiên cứu y học và kinh nghiệm thực tế. Các dấu hiệu đều dễ nhận biết, song cũng dễ bị bỏ qua, một phần vì chúng quá quen thuộc: "Ôi dào, thời tiết ấy mà!", "Khỏi lo đi. Bà (ông...) mấy ngày không đau: không chỗ này thì chỗ khác...". Phần nữa, rất quan trọng là các báo trước này thường không được để ý vì không ảnh hưởng gì mấy đến sinh hoạt thường ngày. Hậu quả là đến khi đưa vào bệnh viện khám, phát hiện ra thì ung thư đã ở giai đoạn cuối, di căn, cứu chữa chỉ mang ý nghĩa tinh thần, tâm lí. Người bệnh đòi mổ, vâng thì mổ, phanh... bụng ra, lại khâu lại! Trong y thuật gọi là "mổ vờ", thuốc vờ (blacebo).
Báo trước như thế nào?
Trong văn y lâm sàng đã đúc kết, phân biệt, có thể ghi nhớ, tham khảo. Quan trọng nhất là rút kinh nghiệm "Tự làm bác sĩ" về các "điềm báo" sau đây ở mỗi cơ quan nội tạng.
Trên mặt da: Dù ở đâu, dưới dạng gì, nốt ruồi hay nốt sần, nổi cục cứng, cố định hay di động, hoặc các vết lở nhỏ lâu ngày không lành, đau, ngứa, dễ chảy máu khi chạm tới, phát triển nhanh... phải đến phòng khám sớm, có thể ung thư da.
Dưới da: Thường thấy ở hai bên cổ, ở chân, tay, thành bụng, quanh vú (cả nam giới), nhất là nữ đã sinh con, cho con bú, và trên 40 tuổi, mà có u cục tròn, hơi cứng, di động... nên nghĩ đến "điềm báo" đi thăm khám sớm. Nếu ở cổ, là lao hạch, bướu, ba-dơ-đô cũng cần được thăm khám phát hiện, chữa trị sớm.
Ở đường thở: Người nghiện rượu, thuốc lá, thuốc lào bị ho dai dẳng, nuốt vướng, đau cổ họng, nhất là không do viêm họng hay cảm lạnh mà khàn tiếng thường xuyên và kéo dài là điềm báo ung thư phổi, thanh quản.
Trong đường ruột: Hiện tượng rối loạn tiêu hóa, khi táo bón, khi tiêu chảy, phân dính máu, đau bụng, ăn khó tiêu khác hẳn với trước đây, dù ăn uống luôn vệ sinh, giữ gìn thì hãy nghĩ đến ung thư đại tràng, trực tràng.
Vùng miệng họng: Người nghiện thuốc lá có vết loét lở trên bờ lưỡi khó lành dài ngày có thể là dấu hiệu ung thư. Ăn không tiêu, nuốt thức ăn khó, cảm giác vướng víu ở cổ khi nuốt nước bọt, nên nghĩ đến có vấn đề ở thực quản. Trong miệng có vùng loét lâu lành, dùng thuốc 2, 3 tuần không khỏi, vết loét dày lên có thể u ác đang tiến triển. Có người hai bên hoặc một bên má (trong miệng) có đường chỉ dài trắng kéo từ sát trong răng hàm ra sát mép đôi môi đã dùng lá lược vàng rửa sạch nhai, ngậm, nuốt mỗi tối, dài ngày, đường chỉ trắng biến mất.
Đường tiểu nam: Đi nhiều, đau, rát, khó - nếu không phải uống nhiều nước, bia, nhịn tiểu lâu, ngồi lâu (đi xe, ngồi bàn giấy, thợ may v.v…) đứng lâu…, cần đi khám, có thể bàng quang, tiền liệt tuyến có khối u xơ lành hoặc ác tính.
Nữ: Trên 30 tuổi, đẻ nhiều lần, thấy chảy máu sau quan hệ vợ chồng hoặc tắt kinh đã lâu, tự nhiên ra máu, có thể là ung thư tử cung. Đầu vú tiết dịch, rỉ máu dễ là ung thư vú.
Bác sĩ tốt nhất cho mình là chính mình, từ chân lí này mà Báo Người cao tuổi có trang mục "Tự làm bác sĩ".
Trịnh Thanh Yên (Tổng hợp)
No comments:
Post a Comment