Đừng nên lạm dụng thuốc bổ

Hiện nay, không ít người dân có thói quen dùng thuốc bổ khi cảm giác là mình có vấn đề về sức khoẻ.

Hay người ta uống thuốc bổ đơn giản vì nó... bổ, mà ít người ý thức được rằng thuốc bổ có thể sẽ gây hại khi chúng ta không biết cách dùng.

Thị trường thuốc bổ hiện nay rất phong phú, đa dạng và... bổ đủ thứ. Từ thuốc làm trẻ hoá, thuốc tăng cường sinh lực, tăng chiều cao cho trẻ, thuốc để ăn ngon cho tới thuốc bổ não. Việc mua thuốc bổ rất dễ dàng, thậm chí khi chỉ cần nói: Tôi muốn mua thuốc bổ mắt, bổ tim, người bán thuốc sẽ tìm cho khách các loại thuốc có tác dụng như mong muốn. Thuốc bổ thường là các loại vi-ta-min, các khoáng chất a-xit a-min tổng hợp, giúp bổ sung các chất dưỡng thiết yếu, tăng sức đề kháng và trẻ hoá các tế bào. Một số các chất như li-sin sẽ giúp cho việc ăn ngon, vi-ta-min E trẻ hoá da và ngăn ngừa các yếu tố gây ung thư, chất Be-ta-ca-rô-ten tốt cho mắt. Thuốc bổ cần thiết cho người cao tuổi, người suy nhược cơ thể, trẻ em chậm lớn hoặc ốm yếu.

Tuy bổ dưỡng nhưng khi dùng không đúng hay dùng quá liều thì sẽ gây tác dụng xấu cho cơ thể. Với một cơ thể bình thường mà bổ sung nhiều vi-ta-min tổng hợp có thể gây thừa vi-ta-min. Thừa vi-ta-min sẽ có tác hại cho cơ thể. Chẳng hạn, thừa vi-ta-min A có thể gây ngộ độc. Phụ nữ mang thai mà thừa vi-ta-min A có thể sinh con dị dạng, trẻ em thừa vi-ta-min A có thể tổn hại tới não, thần kinh. Thừa vi-ta-min D dễ bị tiêu chảy ở người lớn, tác động xấu tới thai nhi và gây chán ăn, suy thận, có thể làm cho xương bị thoái hoá. Thừa vi-ta-min E lại dẫn đến rối loạn tiêu hoá và thị giác.

Thừa các khoáng chất cũng gây hại không kém. Thừa sắt dễ gây ngộ độc, tiêu chảy. Thừa kẽm sẽ ảnh hưởng tới quá trình hấp thụ các khoáng chất khác, ăn quá nhiều i-ốt cũng không tốt cho tuyến giáp. Rõ ràng, tự động uống thuốc bổ sẽ tiềm ẩn những nguy cơ, đó là chưa kể nhiều người thích dùng thuốc bổ vì nghĩ rằng chúng an toàn.

Chúng ta cần từ bỏ thói quen tự ý chẩn bệnh và tự ý kê đơn cho bản thân. Khi muốn uống thuốc bổ rất cần sự hướng dẫn của y, bác sĩ. Nhiều khi, chẩn đoán bệnh đúng nhưng kê đơn lại sai, hoặc thời gian uống thuốc quá ngắn (hoặc quá thất thường) nên thuốc không có tác dụng, hoặc uống thuốc trong một thời gian dài dẫn đến dư thừa các vi-ta-min, khoáng chất, gây ra những hậu quả xấu. Hãy luôn luôn ghi nhớ: Thuốc bổ vẫn có thể có hại và tác hại của nó lại do người sử dụng sai. Với những người cơ thể bình thường, không đau yếu trầm trọng, thì bổ sung các vi-ta-min và khoáng chất tốt nhất là qua đường ăn uống. Ăn uống đa dạng, giàu dinh dưỡng là cách bổ sung chất bổ an toàn và tốt nhất cho cơ thể.

DS. Quang Huy
(Bệnh Viện Đống Đa, Hà Nội)